Discussiepunt

Een krachtige leeromgeving

Naar aanleiding van de discussie van vorige dinsdag, 19 oktober, wil ik mijn visie weergeven op muzische opvoeding in de basisschool.

We mogen niet uit het oog verliezen dat er gezorgd moet worden voor een krachtige leeromgeving. Om kinderen kansen te geven zich te ontplooien moeten leerkrachten zorgen dat er een positief en veilig klimaat gecreëerd wordt. Dit houdt in dat kinderen mogen mislukken, mogen experimenteren, vragen mogen stellen, hulp kunnen krijgen… zonder in hun hemd gezet te worden. Muzische vorming is hier een uitgelezen kans. Hier kunnen kinderen, die het lastiger hebben met cognitieve vakken, andere kwaliteiten tonen. Gevoelens zullen hier meer plaats krijgen… kinderen kunnen zich uiten. Ik denk dat “uiten” een belangrijk woord is tijdens een muzisch proces.

Wat wordt aangeboden, moet betekenisvol zijn. En hier ligt volgens mij het misverstand van vorige dinsdag. Kinderen moeten inderdaad toewerken naar een product. Maar naast dat product is de weg die wordt afgelegd, “nog” belangrijker. Hier moet je vragen durven te stellen; “Heeft het kind een stuk van zijn/haar eigenheid in het proces kunnen leggen?” – “Heeft het kind zelf de weg mogen bepalen om tot zijn/haar product te komen?” – “Krijgt het kind de kans om toe te lichten hoe hij/zij tot dit resultaat is gekomen?” – “Is het product ‘iets’ van het kind zelf?” - … Vanaf het moment dat kinderen dingen moeten namaken, volgens een vooraf bepaald traject, naar een vooraf bepaald product, ben je NIET muzisch bezig. Dan ben je met handvaardigheid bezig en dit is GEEN vak in de basisschool! Het leerplan heet zeer duidelijk ‘MUZISCHE VORMING’.

Tijdens een muzische activiteit moet er interactie zijn tussen de begeleider en de leerlingen, maar (zeker zo belangrijk) ook tussen de leerlingen onderling. Kinderen mogen en moeten uitleg kunnen vragen over hun eigen muzisch proces en product. Deze vragen kunnen van technische, strategische, adviserende… aard zijn. De leerkracht kan en moet leerlingen hier zeker (bij)sturen en ondersteunen. Als leerkracht moet je ook kritisch durven zijn tijdens het proces en over het resultaat. Dit wakkert het reflectief vermogen van de kinderen aan. Kinderen moeten onderling  in gesprek komen om te reflecteren over het muzische proces of product. Feedback is een belangrijk onderdeel tijdens het leerproces van kinderen. Feedback over eigen handelen en denken, zet leerlingen aan hun eigen leerproces bij te sturen en zich te ontwikkelen.

Tot slot ben ik ervan overtuigd dat er in de lagere school echt kansen liggen om onze kinderen muzische op te voeden. De voorbije decennia zijn we erin geslaagd om de muzische  kwaliteiten, die de kinderen in de kleuterscholen hebben ontwikkeld, op zes jaar tijd tot bijna nul te herleiden in de lagere scholen. Gelukkig is het leerplan “muzische vorming” een krachtig wapen om het tij te doen keren. Het is onze plicht het muzische aan te wakkeren bij kinderen. Wat is er mooier te mogen creëren en te genieten van al wat mooi is in deze wereld?

Muzocoach, grijp je kans en doe er iets mee! Zorg dat onze kinderen mogen opgroeien tot muzische en creatieve mensen!